Ksantelazma Belirtileri,Nedenleri ve Tedavisi
Ksantelazma Nedir?
Ksantelazma veya ksantelazma palpebrarum (XP), burnunuzun hemen yanındaki göz kapaklarınızın üzerinde veya köşelerinde görülen zararsız sarı bir oluşumdur. Derinizin altında kolesterol birikmesi sonucu ksantelazma oluşur.
Bunun görülmesi başka bir rahatsızlığın belirtisi olabilir. Örneğin;
- Diyabet,
- Hiperlipidemi (yüksek kolesterol),
- Tiroid sorunları.
Araştırmacılar, bu hastalığa yakalanmanın gelecekte aşağıdaki rahatsızlıklara yakalanma olasılığınızın çok yüksek olduğunu düşünmektedir:
- Kalp hastalıkları,
- Kalp krizi,
- Ateroskleroz yani damar sertliği (kolesterol seviyeleriniz normal olsa bile),
- Yüksek kolesterol.
Kimleri Etkiler?
Ksantelazması olan kişilerin yarısının kolesterol seviyesi yüksektir. Sağlık hizmeti sunan kuruluşlar bu değerleri genellikle anne babanızdan veya bazı karaciğer hastalıklarından kaynaklanan yüksek kolesterolü olan kişilerde görürler.
Ancak ksantelazması olan kişilerin diğer %50’sinde yüksek kolesterol yoktur.
Risk Faktörleri
Herkeste bu hastalık geliştirebilir. Ancak aşağıdaki durumlarda daha fazla risk altındasınız:
- 30-50 yaş arası bir kadınsanız,
- Asya veya Akdeniz kökenli iseniz,
- Sigara tüketiyorsanız,
- Obezseniz,
- Yüksek tansiyonunuz varsa,
- Şeker hastalığınız varsa,
- Lipid seviyeleriniz (kolesterol dahil olmak üzere kanınızdaki yağlar) anormal derecede yüksekse,
- Ailenizde yüksek kolesterol veya ksantelazma öyküsü varsa.
Riskleri nasıl azaltabilirim?
- Yüksek kolesterolünüz varsa düşürün.
- Tütün ürünleri kullanmayın.
- Sizin için sağlıklı olan bir kiloya ulaşın.
- Diyabet ve yüksek tansiyonu tedavi edin.
Ne kadar yaygındır?
Ksantelazmalar cildinizi etkileyen en yaygın ksantoma (kolesterol birikintileri) türüdür. Ancak toplumun sadece yaklaşık %1’inde görülür.
Belirtileri Nelerdir?
Ksantelazmalar göz kapaklarınızın etrafında bulunan sarımsı birikintilerdir. Bu birikintiler şu şekillerde görülebilirler:
- Düz veya kabarık biçimde,
- Yumuşak veya sert,
- Rahatsız edici.
Ne Sebep Olur?
- Anne babanızdan geçen yüksek kolesterol,
- Diabetes mellitus (Şeker hastalığı),
- Kilo artışı,
- Hipotiroidizm gibi tiroid sorunları,
- Enflamasyon,
- Çok fazla alkol tüketmek.
Yüksek kolesterolünüz olduğu anlamına gelir mi?
Evet, ksantelazmanız varsa yüksek kolesterolünüz olması çok muhtemeldir. Yüksek kolesterol ilk başta herhangi bir belirtiye neden olmaz. Bir kan testi size yüksek kolesterolünüz olup olmadığını söyleyebilir.
Kolesterolü şu yollarla normal seviyeye düşürebilirsiniz:
- Daha fazla sebze ve meyve ile daha az yağlı yiyecekler yemek,
- Daha fazla egzersiz yapmak,
- Doktor kontrolünde kolesterol düşürücü ilaçlar kullanmak.
Nasıl Teşhis Edilir?
Teşhisi için genellikle test gerekmez. Ancak doktorunuz aşağıdakileri kontrol etmek isteyebilir:
- Yüksek kolesterol olup olmadığını kontrol etmek için kan testi,
- Tiroid sorununuz olup olmadığını görmek için tiroid fonksiyon testleri (TSH,T3,T4 vs)
- Diyabet hastası olup olmadığınızı anlamak için kan şekeri ölçümü,
- Karaciğer hastalığınız olup olmadığını öğrenmek için karaciğer fonksiyon testleri(ALT-AST).
Kendiliğinden geçebilir mi?
Hayır. Bu hastalık tedavi olmadan geçmez. Aksine aynı boyutta kalır veya büyür. Sivilce gibi patlatamaz veya sıkamazsınız. Reçetesiz satın alabileceğiniz ve kendi başınıza kullanabileceğiniz ürünler cildinizi yakabilir. Bu nedenle doktora görünmeniz en iyisidir.
Ksantelazma Tedavisi
Ksantelazmanın bir sağlık kuruluşu tarafından çıkarılması en iyi seçenektir. Doktorunuz büyük olasılıkla sıvı nitrojen kriyoterapisini ilk tercih edilen çıkarma yöntemi olarak kullanmak isteyecektir.
Doktorunuz sizden düşük yağlı bir diyete geçmenizi ve statin (Lipit düşürücü bir ilaçlar grubu) almanızı isteyebilir. Ancak bu adımlar zaten sahip olduğunuz yağ birikintisinden kurtulmanızı sağlamayacaktır.
Nasıl Temizlenir?
Bu yağ birikintileri size zarar vermese de onları çıkarmak isteyebilirsiniz. Bunun için şu yöntemler denenmektedir.
- Kriyoterapi: Bu, ksantelazmanın sıvı nitrojen veya başka bir kimyasal ile dondurulmasını içerir.
- Lazer ameliyatı: Fraksiyonel CO2 olarak bilinen bir tür lazer tekniğinin özellikle etkili olduğu görülmüştür.
- Ameliyat: Cerrah ksantelazmayı çıkarmak için bir bıçak kullanacaktır.
- Radyofrekans gelişmiş elektroliz (RAF): 2015 yılında yapılan bir çalışmada, bu tekniğin çok az nüks vakası ile ksantelazmayı ortadan kaldırmada veya azaltmada etkili olduğu bulunmuştur.
- Kimyasal peeling: Küçük bir çalışma, trikoloroasetik asit (TCA) ile tedavi gören katılımcıların yüzde 90’ından fazlasının bu yöntemle mükemmel sonuçlar aldığını göstermiştir.
- İlaç tedavisi: British Journal of OphthalmologyTrusted Source dergisinde yayınlanan bir çalışma, yüksek kolesterolü tedavi eden statin ilacı simvastatinin (Zocor) ksantelazmayı da tedavi edebileceğini öne sürmektedir.
Bu tedaviler genellikle işe yarar. Ancak birkaç seansa ihtiyacınız olabilir.
Hangi tedaviyi alırsanız alın çıkarıldıktan sonra geri gelme durumu vardır. Kolesterolünüzü düşürmek için doktorunuzun önerilerini dinleyin. Böylece hastalığın nüks etme olasılığı azaltılabilir.
Tedavinin Yan Etkileri
- Cilt rengi değişiklikleri,
- Ameliyat izleri,
- Ağrı,
- Göz kapağının ters dönmesi veya gözünüze doğru daha fazla çekiliyormuş gibi görünmesi.
Bu tedaviden sonra iyileşmek ne kadar sürer?
Hangi tedaviyi aldığınıza bağlı olarak iyileşmek üç veya dört gün sürebilir. Bazı yan etkiler günler içinde ortadan kalkarken diğerlerinin (cilt renginin değişmesi gibi) ortadan kalkması birkaç ay sürer.
Ksantelazma Doğal Tedavisi
Hastalığı yenmek için kolesterolü düşürmek en önemlisidir. İşte kolesterolünüzü düşürmek için deneyebileceğiniz uygun fiyatlı ve kolay ev ilaçlarının bir listesi:
1-Sarımsak
Sarımsak, bir dizi sağlık sorununun tedavisine yardımcı olabilecek allisin olarak bilinen bir bileşik içerir. Özellikle vücuttaki kolesterol seviyelerini düşürmek için faydalıdır.
Her gün yarım diş sarımsak veya bir diş bütün sarımsak tüketin.
2-Muz Kabukları
Muz kabukları C ve E vitaminleri açısından zengindir. C vitamini, vücuttaki kolesterol seviyelerini düşürmeye yardımcı olabilecek güçlü bir antioksidandır.
Muz kabukları ayrıca kolesterol düşürücü etkileriyle bilinen bir bileşik olan pektin içerir.
3-Yeşil Çay
Yeşil çay, çeşitli faydaları olan kateşinler içerir. Vücuttaki aşırı yağ seviyelerinden kurtularak ksantelazmayı iyileştirmeye yardımcı olabilecek anti-enflamatuar, antioksidan ve kolesterol düşürücü özelliklere sahiptirler. Yeşil çayı şu şekilde kullanabilirsiniz:
- Günde bir veya iki kez bir fincan yeşil çay için.
- Kullanılmış poşet çayları atmayın. Bunları 10 dakika buzdolabında bekletin ve gözlerinizin üzerine uygulayın. Yeşil çay, göz kapaklarınızdaki sarı büyümeleri azaltabilecek anti-enflamatuar antioksidanlar içerir.
4-Çemen Otu Tohumu
Çemen otu tohumları, karaciğer ve bağırsaklardaki kolesterol seviyelerini düşürmeye yardımcı olabilecek faydalı bileşiklerle doludur. Çeşitli çalışmalar, vücuttaki lipit seviyelerini düşürme konusunda çemen otunun olumlu etkilerini göstermiştir.
- Günlük 100 g çemen tohumu tozu tüketin.
- Bir avuç çemen otu tohumunu bir bardak suda gece boyunca bekletin. Sabah suyu için.
5-Kişniş(Aşotu)
Kişniş, vücuttaki kolesterol birikimini azaltmaya yardımcı olabilecek antioksidanlarla dolu şifalı bir bitkidir.
- Bir avuç kişniş tohumu alın ve kaynatın.
- 15 dakika kaynamaya bırakın.
- Kişniş çayını süzün ve günde bir veya iki kez için.
Ksantelazmam varsa ne olabilir?
Bu hastalık başka sağlık sorunlarının belirtisi olabilirken, kendi başına zararlı değildir. İnsanlar genellikle görünüşünü beğenmedikleri için tedavi olurlar. En doğru prognozu elde etmek için doktorunuz kolesterol seviyenizi kontrol eder ve diğer kan testlerini yaptırır.
Doktora ne zaman görünmeliyim?
Ksantelazmalarınızı aldırdıysanız, doktorunuza takibi için gidin. Kontrol programı, hangi tür tedavi gördüğünüze bağlı olarak değişebilir. Örneğin, işleminizden bir ay ve üç ay sonra randevularınız olabilir.
Ksantelazmaya Hangi Bölüm Bakar
Eğer kişi göz kapaklarındaki sarı oluşumları aldırmak istiyorsa, bir dermatoloğa görünmesi tavsiye edilir.
Doktoruma hangi soruları sormalıyım?
- Hangi tedavi benim durumum için en iyi seçenektir?
- Alacağım özel tedavi için iyileşme sürem ne kadar olacak?
- Benimkine benzer kaç vakayı tedavi ettiniz?
- Yüksek kolesterol ve kalp hastalığı için kontrol edilmem gerekir mi?
Ksantelazmayı sıkarak çıkarabilir misiniz?
Ksantelazma kolesterol dolu plaklardır ve sıkılarak çıkarılamaz.
İlginizi Çekebilir: Herpetik Keratit Nedir? Belirtileri ve Tedavisi
Kaynakça: