Tropikal İklimin Özellikleri Nelerdir?
Bu yazımızda en azından Coğrafya dersinde ismini duyduğumuz tropikal iklimin özellikleri üzerinde duracağız.
Dünya üzerindeki iklimler çok çeşitlidir ve her birinin coğrafi ile termal özelliklerinin yanı sıra kendine has özellikleri vardır. En önemlilerinden biri adından da anlaşılacağı üzere, çoğunlukla tropik bölgelerin yakınında bulunan tropikal iklimdir.
Tropikal İklim Nedir?
Tropikal iklim, Köppen iklim sınıflandırmasına göre yılın 12 ayı boyunca sıcaklıkların 18º C’den yüksek olduğu bol yağışlı bir iklim türüdür. Çoğunlukla Yengeç ve Oğlak dönencelerinin bulunduğu bölgelerde görülmektedir.
Tropikal iklim, hem bitki örtüsünün büyümesine hem de sıtma gibi hastalıklara neden olabilen böceklerin gelişmesine elverişlidir. Yüksek yıllık yağış miktarı, çok çeşitli otçul ve etçil hayvanların bulunduğu geniş bir bitki örtüsünün çoğalmasını sağlar.
Tropikal Bitki Örtüsü Nedir?
Tropikal bitki örtüsü sıcak ve nemli iklime adapte olmuştur ve genellikle kalın yaprakları ve gövdeleri ile karakterize edilir. Bu tür bitki örtüsü hızla büyüyebilir ve genellikle yoğundur, bu da onu sert güneş ve rüzgardan korumaya yardımcı olur. Tropikal bitki örtüsü aynı zamanda tipik olarak su kaynaklarının yakınında bulunur. Çünkü bu onun nemli kalmasına yardımcı olur.
Tropikal bitki örtüsü, tropikal iklimlerde ekosistemin önemli bir parçasıdır ve genellikle yaban hayatı için önemli bir yiyecek ve barınak kaynağıdır. Bu tür bitki örtüsü toprağı stabilize etmek ve erozyonu önlemek için de önemlidir. Tropikal bitki örtüsü aynı zamanda önemli bir oksijen kaynağıdır ve iklimin düzenlenmesine yardımcı olur.
Birçok farklı tropikal bitki örtüsü türü vardır ve her birinin kendine özgü özellikleri vardır. Tropikal bitki örtüsünün bazı yaygın örnekleri arasında palmiyeler, bambu ve mangrovlar yer alır. Tropikal bitki örtüsü küresel ekosistemin önemli bir parçasıdır ve gezegenimizin sağlığında hayati bir rol oynar.
Tropikal İklim Türleri
Tropikal iklim türleri şu şekilde sınıflandırılabilir:
- Kuru tropikal iklim – Tropikal iklim bölgelerinde, sağanak yağışların görüldüğü yağışlı mevsimin aksine, yılın büyük bir bölümünde görülen kurak mevsim ile karakterizedir.
- Nemli tropikal iklim – Nemli tropikal iklim sıcak bir iklim ile karakterize edilir ve ekvatoral bölgenin güney ve kuzeyindeki alanlarda görülür. Bu iklim tipine sahip bölgelerde sıcaklıklar yüksektir ve nem bol yağış getirir.
- Savan iklimi – Tropikal ıslak ve kuru iklim olarak da bilinen bu iklim, iki farklı mevsim ile karakterize edilir. Sıcak yarı kurak iklim ile nemli tropikal iklim arasındaki geçiş iklimi olarak kabul edilir ve açıkça Savana’da (biyom) görülür.
Tropikal İklimin Özellikleri
Ekvatora yakın tropik bölgelerde bulunan bölgelere özgü bir iklimdir. Tropikal iklimin özellikleri şu şekildedir:
- Tropikal iklim; genellikle Orta Amerika, Güney Amerika ve Afrika’da ekvatora en yakın bölgelerde görülür.
- Bu iklimin görüldüğü bölgelerde yılda sadece iki mevsim yaşanır (yağışlı ve kurak). Bunun nedeni ekvatoral bölgelerde güneşin dünyaya göre konumunun daha az değişken olması ve bu nedenle sıcaklıkların 18° ila 22° C arasında değişmesidir.
- Savan bitki örtüsü tropikal iklimlerde baskındır, bunun nedeni yağışlı ve kurak mevsimler arasındaki değişimdir. Yağışlı mevsimde yeşil tonları, kurak mevsimde ise sarı tonları görülür. Büyük tropikal yağmur ormanlarının var oluşu da tropikal iklimin özellikleri arasındadır.
- Tropikal iklim bölgelerinde, aralarında kahve, kakao ve çok çeşitli meyvelerden bahsedebileceğimiz, diğer enlemlerde üretilemeyen ürünler hasat edilir.
- Tropikal iklimlerde aslan ve sırtlan gibi etobur hayvanlar bulunabilse de, bitki örtüsünün bolluğu nedeniyle fauna ağırlıklı olarak otçuldur.
- Rüzgarların varlığı, yüksek düzeyde sağanak yağışlar üreten bir alçak basınç sistemi de tropikal iklimin özellikleri arasındadır.
Tropikal İklimin Bileşenleri
Tropikal iklimin özelliklerini bahsederken bileşenlerine de ayırmak doğru olur:
- Yağış – Yıllık yağış miktarı 600 ila 2000 mm arasında değişebilir.
- Ortam Nemi – Tropikal iklimlerde havanın bağıl nemi çok yüksektir ve %70 ila %100 arasında değişir.
- Sıcaklık – Tropikal iklimin görüldüğü bölgelerinde yıllık ortalama sıcaklık 18° C’nin üzerindedir.
- Rüzgar – Ticaret rüzgarları yani diğer bir deyişle Alizeler yaz aylarında baskındır ve kış aylarında daha azdır. Tropik bölgelerde genellikle kasırgalar ve ılıman bölgelerdeki siklonlardan kaynaklanan güçlü rüzgarlar vardır.
- Atmosferik basınç – Subtropik bölgelerde ekvatoral bölgeye göre daha yüksek atmosferik basınçlar bulunur.
Tropikal İklimin Görüldüğü Ülkeler
Tropikal iklimin görüldüğü ülkeler şunlardır:
- Kosta Rika
- Kolombiya
- Brezilya
- Ekvador
- Venezuela
- Panama
- Karayip Adaları (Küba, Trinidad ve Tobago, Barbados, vb.).
- Hindistan
- Madagaskar
- Tayland
- Kamboçya
Tropikal Flora ve Fauna Örnekleri
Tropikal iklimlere özgü bazı flora (bitki) örnekleri şunlardır:
- Ficus aurea: Boğucu incir olarak bilinen ağaç.
- Cocos nucifera: Hindistan cevizi palmiyesi olarak bilinen palmiye ağacı.
- Persea americana: Avokado veya avokado ağacı olarak bilinen bitki.
- Ficus benghalensis: Bangladeş’e özgü banyan ağacı olarak bilinen ağaç.
- Bambu: Çok çeşitli ve çok benzer türleri olan tropikal bir bitkidir.
- Musa paradisíaca: Muz olarak bilinen bitki.
- Carica papaya: Papaya veya mamon olarak bilinen çalı bitkisi.
- Saccharum officinarum: Şeker kamışı olarak bilinen Gramineae bitkisi.
- Mangifera indica: Meyvesinin adıyla bilinen meyve ağacı, mango.
- Ananas comosus: Meyvesi olan ananas adıyla bilinen çalımsı bitki.
Tropikal iklimlere özgü bazı fauna (hayvan) örnekleri şunlardır:
- Papağan
- Anakonda
- Lemur
- Şempanze
- Tembel Hayvan
- Jaguar
- İguana
- Kurbağa
- Tukan
- Armadillo
Kaynakça:
“Tropikal İklimin Özellikleri Nelerdir?” yazısına benzer içerikler için bu bağlantıya tıklayabilirsiniz.